Μεγάλου Βασιλείου Ὁμιλία «Κατά ὀργιζομένων», παρ.3 (γ)
Ἡ μετάφραση εἶναι παρμένη ἀπό τόν 6ο τόμο τῶν ἔργων τοῦ Μ.Βασιλείου τῶν ἐκδόσεων ΕΠΕ
«Ὅταν ὁ πειρασμός τῆς ὕβρεως κινηθῆ ἐντός σου, νά πιστεύης ὅτι δοκιμάζεσαι· νά προχωρήσης εἰς τόν Θεόν μέ τήν μακροθυμίαν ἤ νά προστρέξης εἰς τόν ἀντίπαλον μέ τήν ὀργήν; Δῶσε τήν εὐκαιρίαν εἰς τούς λογισμούς σου νά διαλέξουν τήν καλήν μερίδα. Ἤ δηλαδή θά ὠφελήσης καί ἐκεῖνον μέ τό παράδειγμα τῆς πραότητος ἤ δυσκολώτερα θά τόν ἀντιμετωπίσης μέ τήν ἀλαζονείαν. Διότι, τί θά ἠμποροῦσε νά ὑπάρξη πιό ὀδυνηρόν διά τόν ἐχθρόν ἀπό τό νά βλέπη τόν ἀντίπαλόν του ἀνώτερον ἀπό τάς ὕβρεις; Νά μή ταπεινώσης τό φρονημά σου· οὔτε νά ἀνεχθῆς νά γίνης προσιτός εἰς αὐτούς πού ὑβρίζουν. Ἄφησέ τον νά γαυγίζη ἐναντίον σου χωρίς κανένα ἀποτέλεσμα· ἄς μαλώνη μέ τόν ἑαυτόν του. Ὅπως δηλαδή αὐτός πού κτυπᾶ ἐκεῖνον πού δέν αἰσθάνεται τόν πόνον αὐτοτιμωρεῖται (διότι οὔτε τόν ἐχθρόν άπέκρουσεν, οὔτε καί τόν θυμόν του κατεπράυνεν), ἔτσι καί αὐτός πού ὑβρίζει ἐκεῖνον πού δέν ὑβρίζει δέν ἠμπορεῖ νά κατασιγάση τό πάθος του. Ἀντιθέτως λοιπόν, ὅπως εἶπα, ἐξοργίζεται ἀκόμη περισσότερον. Ἀμέσως δέ ἀπό τούς παρόντας, πώς ὁ καθένας σας ὀνομάζεται; Αὐτός μέν ὑβριστής, ἐνῶ ἐσύ μεγαλόκαρδος• αὐτός ὀργίλος καί ἐπικίνδυνος, ἐνῶ ἐσύ μακρόθυμος καί πρᾶος. Αὐτός μέν θά μετανοήση δι’ αὐτά πού εἶπε, ἐνῶ ἐσύ καμμίαν φοράν δέν θά μεταμεληθῆς διά τήν ἀρετήν.»
