10. «Παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν»

Μεταφορτώσεις

Θέμα για τους κυκλάρχες

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Πλησιάζουν καί φέτος τά Χριστούγεννα, ἡ μεγάλη δεσποτική ἑορτή τῆς ἀγάπης. Ἡ ἑορτή πού μᾶς στρέφει πρός τή φάτνη τῆς Βηθλεέμ γιά νά προσκυνήσουμε νοερά τόν ἐνανθρωπήσαντα Μονογενή Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία μας. Γιά τή Γέννηση τοῦ Λυτρωτῆ μας ἔχουν προφητεύσει ἑκατοντάδες χρόνια προηγουμένως φωτισμένοι ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἀρκετοί Προφῆτες. Προφήτευσαν γιά τόν ὑπερφυσικό τρόπο τῆς Γεννήσεώς Του ἀπό Μητέρα Παρθένο, γιά τόν τόπο, ἀλλά καί γιά τόν χρόνο τῆς Γεννήσεώς Του κλπ. Μιά προφητεία ἀπό αὐτές θά μελετήσουμε στήν παρούσα συμμελέτη μας. Μέρος αὐτῆς τῆς προφητείας ἀναγινώσκεται στούς ἱερούς Ναούς μας κατά τήν Ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν. Θά μᾶς βοηθήσει γιά τήν προετοιμασία μας ἐν ὄψει τῆς μεγάλης ἑορτῆς.

Μελέτη περικοπῆς: Ἡσαΐου θ´ 1-7.

1. Ὁ προφήτης Ἡσαΐας ζοῦσε 750 περίπου χρόνια πρό Χριστοῦ. Τόν χρησιμοποίησε ὁ Θεός σέ ὧρες δύσκολες γιά τόν λαό τοῦ Ἰσραήλ, γιά νά τονώσει καί τούς ἄρχοντες καί τόν λαό. Ταυτόχρονα ὅμως τόν χρησιμοποίησε καί γιά νά προαναγγείλει τήν ἔλευση τοῦ Σωτήρα καί Λυτρωτῆ τῶν ἀνθρώπων.
Στούς πέντε πρώτους στίχους τῆς περικοπῆς μας ὁ Προφήτης ἀπευθύνεται πρός τούς κατοίκους τῶν περιοχῶν τῆς Παλαιστίνης Ζαβουλών καί Νεφθαλίμ, πού βρίσκονταν πρός τήν παραλιακή ὁδό τῆς Μεσογείου, πού συνέδεε τή Συρία μέ τήν Αἴγυπτο. Οἱ κάτοικοι τῶν περιοχῶν αὐτῶν εἶχαν ἐπηρεασθεῖ πολύ ἀπό τή ζωή τῶν εἰδωλολατρῶν. Στήν ἐποχή τοῦ Ἡσαΐα ἦταν ὑποδουλωμένοι στούς Ἀσσυρίους καί ζοῦσαν σέ ἄθλιες συνθῆκες.

Προφητεύει λοιπόν ὁ θεοκίνητος Ἡσαΐας καί λέει: Σεῖς πού ζῆτε «ἐν σκότει» καί «ἐν χώρᾳ καί σκιᾷ θανάτου φῶς λάμψει ἐφ᾿ ὑμᾶς». Θά ἐλευθερωθῆτε ἀπό τούς Ἀσσυρίους. Θά σᾶς χαρίσει ὁ Θεός τήν ἐλευθερία. Θά λάμψει τό φῶς τῆς ἐλευθερίας στή χώρα σας. Καί θά εὐφραίνεσθε, ὅπως εὐφραίνονται οἱ γεωργοί πού θερίζουν τά σιτηρά τους, καί ὅπως χαίρονται ὅσοι μοιράζονται μεταξύ τους τά λάφυρα τῶν νικημένων ἐχθρῶν τους.

Δικαιολογεῖ δέ τήν αἰσιόδοξη αὐτή προφητεία του μέ τή γέννηση ἑνός παιδιοῦ. «Ὅτι (διότι) παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν», λέει ἀπό τόν στίχο 6 καί ἑξῆς. Κάνει μάλιστα καί εἰδικό λόγο γιά τό «παιδίον» αὐτό, ὅπως θά δοῦμε στή συνέχεια.

Ἄς ἐμβαθύνουμε ὅμως στό πρῶτο μέρος τῆς προφητείας. Μέ τά προφητικά του μάτια ὁ Ἡσαΐας προλέγει, ὅπως ἀναφέραμε, ὅτι θά λυτρωθεῖ ὁ λαός του ἀπό τήν τυραννία τῶν Ἀσσυρίων. Καί τονώνει ἔτσι καί ἐνθαρρύνει τούς Ἑβραίους. Οἱ ἱεροί Ἑρμηνευτές ὅμως σημειώνουν ὅτι τό βλέμμα του βυθίζεται καί στό μακρινό μέλλον καί μιλώντας γιά τήν ὑλική ἐλευθερία τοῦ λαοῦ του, ἀναφέρεται στήν πνευματική ἐλευθερία ὅλης τῆς ἀνθρωπότητας μέ τήν ἔλευση τοῦ Μεσσία.

Νά σημειώσουμε ὅτι ἡ Ναζαρέτ, ὅπου ζοῦσε ἡ Ἀειπάρθενος, βρισκόταν στήν περιοχή Ζαβουλών, ἡ δέ Καπερναούμ πού ἔγινε τό κέντρο τῆς κοσμοσωτήριας δράσεως τοῦ Θεανθρώπου, βρισκόταν μεταξύ Ζαβουλών καί Νεφθαλίμ.

Τά προφητικά αὐτά λόγια τά ἀναφέρει καί ὁ ἅγιος εὐαγγελιστής Ματθαῖος, καθώς ἀρχίζει νά διηγεῖται τήν ἔναρξη τῆς δράσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ παρουσία τοῦ Θεανθρώπου στή γῆ ἦταν λάμψη καί ἀκτινοβολία θείου φωτός στή σκοτισμένη ἕως τότε ἀνθρωπότητα (βλ. Ματθ. δ´ 12-17).

Σέ ποιό σκοτάδι, ἀλήθεια, ζοῦσαν ἕως τότε οἱ ἄνθρωποι; Στήν ἄγνοια, στήν πλάνη, στίς δεισιδαιμονίες, στίς παρερμηνεῖες τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ, στή διαστροφή τῶν ἠθῶν λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν. Τί λάτρευαν πολλοί; Τά εἴδωλα. Τά ξόανα. Τίς πέτρες. Τά ζῶα. Καί προπάντων τά ἁμαρτωλά πάθη τους. Δέν ἤξεραν γιατί ζοῦν καί ποῦ πορεύονται μετά θάνατον.

Καί ἦλθε ὁ Κύριος, πού διακήρυξε: «ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου», καί φωτίσθηκε ἡ σκοτισμένη οἰκουμένη. Γι᾿ αὐτό καί στούς ὕμνους τῶν Χριστουγέννων ψάλλουμε: «Ἡ Γέννησίς σου, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως…» Καί «Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ ὕψους ὁ Σωτήρ ἡμῶν, ἀνατολή ἀνατολῶν, καί οἱ ἐν σκότει καί σκιᾷ εὕρομεν τήν ἀλήθειαν· καί γάρ ἐκ τῆς Παρθένου ἐτέχθη ὁ Κύριος».

Ὁ Προφήτης εἴδαμε ὅτι ὁμιλεῖ γιά φῶς καί χαρά σχετικά μέ τή λύτρωση πού θά χάριζε ὁ Κύριος. Τί εἴδους εἶναι αὐτό τό φῶς και ἡ χαρά; Φώτισε ὁ Θεάνθρωπος τή διάνοιά μας, μέ τό νά μᾶς ἀποκαλύψει τί εἶναι ὁ Θεός καί τί ζητεῖ ἀπό ἐμᾶς. Μᾶς φώτισε μέ τή διδασκαλία Του καί μέ τό φωτεινό ἅγιο παράδειγμά Του γιά τό τί πρέπει νά πιστεύουμε καί πῶς νά ζοῦμε. Γιά τό πῶς ἐπίσης νά βλέπουμε τούς συνανθρώπους μας καί πῶς νά φερόμαστε ἀπέναντί τους. Καί ἡ χαρά; Εἶναι ἡ χαρά τῆς ἐλευθερίας πού νιώθει ἕνας κατάδικος ὅταν ἀποφυλακίζεται. Ἡ χαρά τῆς συμφιλιώσεως μέ τόν Θεό Πατέρα, ἀπό τόν Ὁποῖο εἴχαμε ἀποξενωθεῖ λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ἡ χαρά γιά τά δῶρα πού μᾶς χάρισε καί μᾶς χαρίζει μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας Του καί θά μᾶς χαρίσει στόν Παράδεισο.

2. Ὅπως ὅμως ἀναφέραμε προηγουμένως, δικαιολογεῖ τό φῶς καί τή χαρά τῆς ἐλευθερίας πού προαναγγέλλει ὁ Προ­φή­της μέ τή γέννηση ἑνός παιδιοῦ (στ. 6-7). Θά διαλυθοῦν τά σκοτάδια τῆς πλάνης καί ἀσέβειας καί θά πέσουν τά δεσμά τῆς σκλαβιᾶς σας, «ὅτι (=διότι) παιδίον ἐγεννήθη ὑμῖν…» Χρησιμοποιεῖ μάλιστα ἀόριστο χρόνο, «ἐγεννήθη». Ὁ ἀόριστος αὐτός ὀνομάζεται προφητικός. Ὁμιλεῖ ὁ Προφήτης μέ τόση βεβαιότητα γιά τό μέλλον, σάν νά εἶχαν συμβεῖ ἤδη ὅλα, ὅσα λέει.

Τό ὅτι λέει ὅτι μέ τή γέννηση τοῦ παιδίου αὐτοῦ θά ἐρχόταν τό φῶς καί ἡ εὐφροσύνη στόν σκοτισμένο καί τσακισμένο καί ταλαιπωρημένο λαό, φανερώνει ὅτι αὐτό τό «παιδίον» δέν θά ἦταν ἕνα συνηθισμένο παιδί. Κανένα ἄλλωστε βασιλόπουλο ἀπό αὐτά πού γεννήθηκαν κατόπιν δέν εἶχε τόσο οὐσιαστική καί δυναμική ἐπίδραση γιά τήν ἀνύψωση τοῦ λαοῦ του. Δέν πρόκειται λοιπόν ἐδῶ γιά ἁπλό παιδί. Θά φαινόταν βεβαίως σάν ἀνθρώπινο παιδί. Ὅμως θά ἦταν κάτι πολύ περισσότερο ἀπό ἄνθρωπος. Καί δίνει ὁ θεόπνευστος Προφήτης καί μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα αὐτοῦ τοῦ παιδιοῦ, πού δείχνουν πολύ καθαρά ὅτι δέν θά ἦταν ἁπλῶς ἄνθρωπος. Τί ἀναφέρει;

α) Τή δύναμή του: «οὗ ἡ ἀρχή αὐτοῦ ἐγενήθη ἐπί τοῦ ὤμου αὐτοῦ», λέει. Ἐδῶ οἱ ἱεροί Πατέρες γράφουν ὅτι ἐννοεῖ τόν σταυρό πού σήκωσε στόν ὦμο Του ὁ Θεάνθρωπος καί συνέτριψε μέ αὐτόν τήν ἐξουσία τοῦ Σατανᾶ καί κατακτᾶ πλέον τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων.

β) Ἀναφέρει ἐπίσης τά χαρακτηριστικά ἰδιώματά του, τά ὁποῖα τονίζουν τή θεία φύση του.

Τό ὄνομά του θά εἶναι «μεγάλος βουλῆς ἄγγελος». Θά ἀναγγείλει δηλαδή τή βουλή (ἀπόφαση καί θέληση) τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Εἶναι «ὁ τήν μεγάλην βουλήν τήν ἀποκεκρυμμένην ἀπό τῶν αἰώνων γνωρίσας… ὁ ἀναγγείλας καί φανερώσας τόν ἀνεξιχνίαστον ἑαυτοῦ πλοῦτον ἐν τοῖς ἔθνεσι», γράφει ὁ Μ. Βασίλειος (ΒΕΠΕΣ 56, 224).

Θά ὀνομάζεται «θαυμαστός σύμβουλος». Πῶς καταλαβαίνουμε αὐτή τήν ὀνομασία του; Οἱ συμβουλές καί ὁδηγίες τοῦ Θεανθρώπου πρός τούς ἀνθρώπους ἦσαν πρωτάκουστες, ἐκπληκτικές, ἀλάθητες καί σωτήριες. Τίς ἔχουμε καί σήμερα στή διάθεσή μας μέσῳ τῶν ἱερῶν Εὐαγγελίων.

Θά εἶναι «Θεός ἰσχυρός». Τί τονίζεται ἐδῶ; Ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεανθρώπου. Ἐμπρός Του ἔτρεμαν καί οἱ δαίμονες καί μέ ἕνα πρόσταγμά Του ἠρεμοῦσαν τά ἀναστατωμένα καιρικά φαινόμενα.

Θά εἶναι «ἐξουσιαστής». Δηλαδή; Πανίσχυρος κυρίαρχος τοῦ σύμπαντος. Τό διακήρυξε ὁ ἴδιος μετά τήν Ἀνάστασή Του. Τό θυμάστε; «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. κη´ 18).

Θά εἶναι ἐπίσης «ἄρχων εἰρήνης». Πηγή καί χορηγός τῆς εἰρήνης. Θά φέρει εἰρήνη τῆς ὁποίας «οὐκ ἔστιν ὅριον», προστίθεται στόν ἑπόμενο στίχο. Ἡ εἰρήνη του θά εἶναι διαρκής καί δέν θά ἔχει τέλος. Εἰρήνη τοῦ Θεοῦ στίς καρδιές καί στίς ταραγμένες συνειδήσεις.

Θά εἶναι «πατήρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Τό «παιδίον» αὐτό γίνεται ὁ πατέρας καί ὁ γενάρχης τῆς ἐποχῆς τῆς Χάριτος, τῆς ἐποχῆς τῆς Ἐκκλησίας πού ἐκτείνεται αἰώνια.

Θά εἶναι τέλος «βασιλεύς». Θά καθίσει στόν θρόνο τοῦ προγόνου του Δαβίδ, ὄχι ὅμως προσωρινά ὅπως ἐκεῖνος, ἀλλά αἰώνια. Τί εἶδους βασιλιάς θά εἶναι; «Βασιλεύς εἰρήνης», πού θέλει νά ἔχει ὡς θρόνο του τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων.

Αὐτοῦ τοῦ «Παιδίου» τή Γέννηση ἑορτάζουμε κι ἐφέτος. Αὐτό τό «Παιδίον», ἔλεγε ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «ἐν φάτνῃ κεῖται καί τήν οἰ­κουμένην σαλεύει» (ΕΠΕ 35, 484). «Ἀπό τῆς πρώτης στιγμῆς τῆς γεννήσεώς του τό θεῖον Παιδίον τῆς Παρθένου ἔγινε τό κέντρον οὐρανοῦ καί γῆς καί πρός αὐτό ἐστράφη ὁ οὐράνιος καί ὁ ἐπίγειος κόσμος» (Ἀρχιμ. Χριστοφόρου Παπουτσοπούλου, «Χριστός ἐπί γῆς», σελ. 84).

Ἄς γίνει λοιπόν τό κέντρο καί τῆς προσωπικῆς μας ζωῆς. Ἄς εἶναι ὁ «θαυμαστός σύμβουλος» καί ὁδηγός μας, ὁ Βασιλιάς τῆς καρδιᾶς μας.

ΣΥΝΘΗΜΑ: «Παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν» (Ἡσ. θ΄ 6).