ΕΦ1. Ἀμάν καί Μαρδοχαῖος

Στήν Ἁγία Γραφή, τόσο στήν Παλαιά ὅσο καί στήν Καινή Διαθήκη, συναντοῦμε πάρα πολλά συγκινητικά περιστατικά πρόνοιας καί προστασίας τοῦ Θεοῦ στή ζωή τῶν πιστῶν. Λόγου χάριν, τή φυλάκιση τοῦ ἀποστόλου Πέτρου καί τήν ἀπελευθέρωσή του μέ θαῦμα (Πράξ. ιβ΄ 3-19). Ἐμεῖς στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα, θά ζωντανέψουμε στή μνήμη μας ἕνα ἄλλο πολύ συγκινητικό περιστατικό ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη. Διασώζεται στό βιβλίο «Ἐσθήρ» καί ἀναφέρεται στόν Ἀμάν καί τόν Μαρδοχαῖο.

Α΄ Μέρος: Ἀμάν καί Μαρδοχαῖος

Θά διαβάσουμε τό Α΄ Μέρος τοῦ ἄρθρου «Ἀμάν καί Μαρδοχαῖος», «Ὁ Σωτήρ», τεῦχ. 2326, 1.3.25, σελ. 113-114, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Ὄχι, νά μή σταυρώσουν τόν Μαρδοχαῖο, ἀλλά τόν Ἀμάν», σελ. 114, β΄στήλη, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Τό περιστατικό πού διηγεῖται τό ἄρθρο τό βρίσκουμε ἀναλυτικά γραμμένο στό βιβλίο «Ἐσθήρ» τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί θά τό διηγηθοῦμε μέ περισσότερες λεπτομέρειες.

α) Τά γεγονότα πού θά ζωντανέψουμε στή μνήμη μας ἐξελίσσονται στά Σοῦσα, τήν πρωτεύουσα τῆς Περσίας, τόν 5ο π.Χ. αἰώνα. Στήν περιοχή αὐτή εἶχαν συρθεῖ αἰχμάλωτοι ἀπό τούς Βαβυλωνίους πολλοί Ἰουδαῖοι τόν 6ο π.Χ. αἰώνα. Ἀργότερα οἱ Πέρσες κατέλυσαν τήν ἐξουσία τῶν Βαβυλωνίων, ἀλλά βρῆκαν ριζωμένους στά χώματα αὐτά πολλούς Ἰουδαίους. Στά τέλη τοῦ 5ου αἰώνα βασίλευε στήν Περσία ὁ Ξέρξης ὁ Α΄ (στό βιβλίο τῆς Ἐσθήρ ὀνομάζεται Ἀρταξέρξης), γιός τοῦ Δαρείου τοῦ Α΄, ὁ ὁποῖος τό 480 π.Χ. ἐκστράτευσε ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων καί ἡττήθηκε στή ναυμαχία τῆς Σαλαμίνας.

β) Ὁ Πέρσης βασιλιάς τήν περίοδο ἐκείνη βασίλευε σέ 127 ἐπαρχίες, πού ἐκτείνονταν ἀπό τήν Ἰνδία μέχρι τήν Αἰθιοπία. Τό 3ο ἔτος τῆς βασιλείας του ἔκανε ἕνα καταπληκτικό συμπόσιο πού κράτησε ἕξι μῆνες, γιά νά ἐπιδεικνύει στούς συνδαιτημόνες τά πλούτη του. Τήν τελευταία ἡμέρα τοῦ συμποσίου διέταξε νά φέρουν στό συμπόσιο καί τή γυναίκα του Ἀστίν, γιά νά ἐντυπωσιάσει μέ τήν ἐμφάνισή της τούς συνδαιτημόνες, ἀλλά αὐτή ἀρνήθηκε νά πάει. Ἀπό αὐτό θύμωσε ὁ βασιλιάς καί τήν ἔδιωξε ἀπό βασίλισσα.

γ) Κατόπιν τοῦ ἔφεραν πολλές ὑποψήφιες βασίλισσες, μεταξύ τῶν ὁποίων καί μία ξαδέλφη τοῦ Μαρδοχαίου, πιστοῦ Ἰουδαίου τῆς διασπορᾶς πού ὑπηρετοῦσε στήν αὐλή τοῦ βασιλιᾶ, τήν Ἐσθήρ. Ὁ Μαρδοχαῖος τή συμβούλευσε νά μή φανερώσει πώς εἶναι Ἰουδαία καί μέ τόν τρόπο αὐτό ἔλαβε μέρος καί ἡ Ἐσθήρ στόν διαγωνισμό, παρόλο πού ἦταν Ἰουδαία καί δέν ἐπιτρεπόταν νά μετάσχει. Ὁ βασιλιάς ἀπ᾿ ὅλες τίς ὑποψήφιες τοῦ διαγωνισμοῦ διάλεξε τήν Ἐσθήρ γιά γυναίκα του καί ἔβαλε πάνω στό κεφάλι της τό διάδημα τῆς βασίλισσας. Ἐπίσης ἀνέβασε καί τόν Μαρδοχαῖο σέ ὑψηλότερο ἀξίωμα.

δ) Δύο ἀρχισωματοφύλακες τοῦ παλατιοῦ φθόνησαν τήν προαγωγή τοῦ Μαρδοχαίου καί σχεδίαζαν τή δολοφονία τοῦ Πέρση βασιλιᾶ καί κατ᾿ ἐπέκταση τή δολοφονία καί τοῦ Μαρδοχαίου. Ὁ Μαρδοχαῖος ἔμαθε τό μυστικό τους καί ἐνημέρωσε τή βασίλισσα Ἐσθήρ. Αὐτή μετέφερε τήν πληροφορία στόν βασιλιά καί ὁ βασιλιάς ἔλαβε ἐγκαίρως τά μέτρα του, ὥστε νά σωθεῖ ἀπό τή δολοφονική ἀπόπειρα. Κατόπιν ἔγραψε στό ἰδιαίτερο βιβλίο, πού ἔγραφε ὅλα τά συμβάντα τῆς ζωῆς του, καί τό μεγάλο καλό πού τοῦ ἔκανε ὁ Μαρδοχαῖος.

ε) Ἔπειτα ἕνας ἀνώτατος διοικητικός ὑπάλληλος τοῦ βασιλιᾶ, ὁ Ἀμάν, ὁ ὁποῖος μισοῦσε καί φθονοῦσε πάρα πολύ τόν Μαρδοχαῖο, πέτυχε τήν ἔκδοση βασιλικοῦ διατάγματος γιά τήν ἐξόντωση ὅλων τῶν αἰχμαλώτων Ἰουδαίων πού κατοικοῦσαν στό περσικό βασίλειο, μέ τό αἰτιολογικό ὅτι δέν ὑπακοῦν στίς διαταγές τοῦ βασιλιᾶ. Ὡς ἡμέρα ἐκτελέσεως τοῦ βασιλικοῦ διατάγματος ὁρίσθηκε μέ κλῆρο ἡ 13η τοῦ μηνός Ἀδάρ (ἡ ἀντίστοιχη δική μας περίοδος τοῦ μηνός Ἀδάρ εἶναι ἀπό 16 Φεβρουαρίου ἕως 15 Μαρτίου).

ς) Ὁ πιστός Ἰουδαῖος Μαρδοχαῖος παρακάλεσε τόν ἅγιο Θεό νά προστατεύσει τούς Ἰουδαίους τῆς Περσίας ἀπό τόν μεγάλο κίνδυνο πού διέτρεχαν. Παρακάλεσε καί τή βασίλισσα Ἐσθήρ νά μεσολαβήσει γιά τήν ἔκδοση νέου βασιλικοῦ διατάγματος ἀκυρωτικοῦ τοῦ διατάγματος Ἀμάν.

ζ) Ἡ Ἐσθήρ προσευχήθηκε στόν Θεό καί μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς της παρουσιάσθηκε ἀπρόσκλητη στόν βασιλιά, κάτι πού δέν ἐπιτρεπόταν νά τό κάνει, καί τοῦ εἶπε μέ συστολή: «Ἡ σημερινή ἡμέρα εἶναι ἡμέρα ἐπίσημη γιά μένα. Ἄν σοῦ φαίνεται καλό, βασιλιά, ἐλᾶτε μαζί μέ τόν Ἀμάν νά σᾶς παραθέσω ἐπίσημο γεῦμα». Ὁ βασιλιάς συμφώνησε. Πράγματι πῆγαν στό ἐπίσημο γεῦμα καί ἔμειναν πολύ εὐχαριστημένοι. Μετά τό γεῦμα ὁ βασιλιάς εἶπε στήν Ἐσθήρ: «Ζήτησέ μου ὅ,τι θέλεις κι ἐγώ θά σοῦ τό κάνω. Ἡ βασίλισσα τοῦ ἀπάντησε μέ συστολή: «Ἄν ἔχω κερδίσει τήν εὔνοιά σου, βασιλιά, σέ παρακαλῶ νά σᾶς παραθέσω καί αὔριο ἐπίσημο γεῦμα». Ἐκεῖ θά σᾶς ἀποκαλύψω τήν ἐπιθυμία μου». Πάλι συμφώνησαν ἔτσι νά γίνει.

η) Ὅταν ἐπέστρεψε ὁ Ἀμάν στό σπίτι του, διηγήθηκε στή γυναίκα του Ζωσάρα τά τοῦ συμποσίου καί ὅτι μόνο αὐτόν τίμησε ὁ βασιλιάς καί πρόσθεσε: Τό μόνο πού δέν μοῦ ἀρέσει εἶναι ὅτι βλέπω στή βασιλική αὐλή ἐκεῖνον τόν Ἰουδαῖο, τόν Μαρδοχαῖο. Ἡ Ζωσάρα τοῦ εἶπε: Δῶσε διαταγή νά κόψουν ἕνα ξύλο 50 πήχεων καί αὔριο τό πρωί πές στόν βασιλιά νά δώσει διαταγή νά κρεμάσουν στό ξύλο αὐτό τόν Μαρδοχαῖο. Κι ἐσύ πήγαινε νά χαρεῖς τό συμπόσιο. Τοῦ ἄρεσε τοῦ Ἀμάν ἡ πρόταση καί διέταξε νά ἑτοιμάσουν τό ξύλο.

θ) Τή νύχτα ἐκείνη ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἀπομάκρυνε τόν ὕπνο ἀπό τόν βασιλιά. Ἄγρυπνος καθώς ἦταν, πρόσταξε τόν αὐλικό του νά τοῦ διαβάσει κάτι ἀπό τό βιβλίο τῶν ἀπομνημονευμάτων του, στό ὁποῖο εἶχε γραμμένα σπουδαῖα γεγονότα τῆς ζωῆς του. Ὁ αὐλικός ἄνοιξε τό βιβλίο καί τοῦ διάβασε τό περιστατικό πού ἔσωσε ὁ Μαρδοχαῖος τόν βασιλιά ἀπό τήν ἀπόπειρα δολοφονίας τῶν δύο ἀρχισωματοφυλάκων του. Ὁ βασιλιάς συγκινήθηκε μόλις τό ἄκουσε καί εἶπε στόν αὐλικό του: Αὐτό τόν ἄνθρωπο πού μέ ἔσωσε ἀπό βέβαιο θάνατο, δέν εἶναι δίκαιο αὔριο τό πρωί νά τόν τιμήσουμε; Κι ὁ αὐλικός του συμφώνησε ἔτσι νά κάνουν.

ι) Τήν ἄλλη ἡμέρα τό πρωί πῆγε ὁ Ἀμάν στόν βασιλιά νά τοῦ ζητήσει νά σταυρώσουν τόν Μαρδοχαῖο, ἀλλά δέν πρόλαβε νά τοῦ τό ζητήσει, διότι μίλησε πρῶτος ὁ βασιλιάς καί τοῦ εἶπε: «Ὅταν θέλω νά τιμήσω ἕναν ἄνθρωπο καί νά τόν δοξάσω, τί πρέπει νά κάνω;» Ὁ Ἀμάν, νομίζοντας ὅτι αὐτόν θά τιμήσει, τοῦ ἀπάντησε: «Νά δώσεις διαταγή νά τόν ντύσουν μέ ἐπίσημη στολή. Ἔπειτα βάλε τον νά καβαλικέψει στό ἄλογο σου καί διάταξε ἕναν ἀπό τούς ἐνδοξότερους αὐλικούς σου νά τόν περιφέρει στούς δρόμους καί τίς πλατεῖες καί νά φωνάζει: Ἔτσι δοξάζει ὁ βασιλιάς ὅσους ἐκτιμάει». «Καλά εἶπες», τοῦ ἀπάντησε ὁ βασιλιάς. «Ὅλα αὐτά σέ διατάζω νά τά κάνεις στόν Μαρδοχαῖο».

ια) Ὁ Ἀμάν θέλοντας καί μή ἐξετέλεσε τή διαταγή τοῦ βασιλιᾶ καί ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα, πῆγε νά παρακαθήσει στό συμπόσιο τῆς βασίλισσας. Καθώς ἔτρωγαν καί ἔπιναν, εἶπε ὁ βασιλιάς στή βασίλισσα: «Πές μου, τί θέλεις νά σοῦ κάνω; Καί τό μισό βασίλειο μου ἄν μου ζητήσεις, θά σ᾿ τό δώσω». Ἡ Ἐσθήρ τοῦ ἀπάντησε: «Τό μόνο πού θέλω νά σέ παρακαλέσω εἶναι νά μή φονευθοῦν οἱ συμπατριῶτες μου Ἰουδαῖοι». Τότε ὁ αὐλικός πού εἶχε διαβάσει τή νύχτα στόν βασιλιά σπουδαῖα γεγονότα τῆς ζωῆς του, εἶπε: «Ὁ Ἀμάν ἑτοίμασε σταυρό 50 πήχεων, γιά νά σταυρώσει ἐπάνω σ᾿ αὐτόν τόν Μαρδοχαῖο». Ὁ βασιλιάς τοῦ ἀπάντησε: «Ὄχι, νά μή σταυρώσουν τόν Μαρδοχαῖο, ἀλλά τόν Ἀμάν».

ιβ) Πράγματι· τόν Ἀμάν τόν σταύρωσαν, ἐνῶ τόν Μαρδοχαῖο τόν προήγαγαν, τόν ἐξύψωσαν καί τόν δόξασαν. Ἡ δέ Ἐσθήρ πέτυχε τήν ἀκύρωση τοῦ ὀλέθριου διατάγματος τοῦ Ἀμάν καί ἔσωσε τούς Ἰουδαίους τῆς διασπορᾶς ἀπό τήν ἐξόντωση.

Β΄ Μέρος: Σχόλια – Διδάγματα

Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο πού βγάζει τά συμπεράσματα καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί σχόλια ἔχουμε νά κάνουμε στή συναρπαστική αὐτή διήγηση καί τί διδάγματα μποροῦμε νά βγάλουμε; (Σκέψεις Μελῶν…)

α) Θαυμάζουμε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μετέστρεψε ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ τήν πορεία τῶν ἐξελίξεων! Θαυμάζουμε πῶς ἄλλαξε τίς διαθέσεις τοῦ βασιλιᾶ! Πῶς προστάτευσε τούς Ἰουδαίους πού ζοῦσαν στό περσικό βασίλειο καί παρακαλοῦσαν τόν Θεό μέ νηστεῖες καί προσευχές νά τούς σώσει ἀπό τήν ἐξόντωση! Ὅλη αὐτή ἡ ἐξέλιξη τῶν γεγονότων μᾶς στηρίζει στήν πεποίθηση ὅτι ὁ φιλάνθρωπος Θεός προστατεύει ἐκείνους πού προστρέχουν μέ ἐμπιστοσύνη στήν ἀγαθή πρόνοιά Του καί ὅτι γνωρίζει Ἐκεῖνος νά ἀνατρέπει κακόβουλες μηχανορραφίες σέ βάρος ἀθώων καί ἀνυπεράσπιστων πιστῶν Του.

β) Δέν εἶναι συμπτωματικό τό ὅτι ὁ βασιλιάς τῶν Περσῶν ἔδιωξε τή σύζυγό του Ἀστίν καί πῆρε ὡς σύζυγο μία φτωχή Ἰουδαία, τήν Ἐσθήρ. Οὔτε εἶναι συμπτωματικό τό ὅτι ὁ Μαρδοχαῖος σέ ἀνύποπτο χρόνο ἔσωσε τόν βασιλιά ἀπό βέβαιο θάνατο καί γράφηκε αὐτό στό βιβλίο τῶν ἀπομνημονευμάτων τοῦ βασιλιᾶ. Οὔτε εἶναι συμπτωματικό τό ὅτι ἔχασε ὁ βασιλιάς τόν ὕπνο του ἐκεῖνο τό κρίσιμο βράδυ καί τοῦ διάβασε ὁ αὐλικός του αὐτό τό συγκεκριμένο περιστατικό πού τόν ἔσωσε ὁ Μαρδοχαῖος ἀπό βέβαιο θάνατο. Δέν ἔγιναν τυχαῖα ὅλα αὐτά, ἀλλά ἦταν θαυμαστές ἐπεμβάσεις τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος γνωρίζει μύριους πανσόφους τρόπους, προκειμένου νά προστατεύει τούς πιστούς ἀνθρώπους.

γ) Ἐπίσης μᾶς κάνει ἐντύπωση πῶς ὁ πανίσχυρος καί δόλιος Ἀμάν ἔπεσε σέ δυσμένεια καί εἶχε ἄδοξο τέλος. Ὁ λαός λέει ὅτι ὅποιος σκάβει τόν λάκκο τοῦ ἄλλου, πέφτει ὁ ἴδιος μέσα. Ὁ Ἀμάν ἑτοίμασε σταυρό 50 πήχεων, γιά νά σταυρώσει τόν Μαρδοχαῖο καί ὁ βασιλιάς ἔδωσε διαταγή νά μή σταυρώσουν τόν Μαρδοχαῖο στό ξύλο αὐτό, ἀλλά τόν Ἀμάν.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ὁ Θεός προστατεύει τούς πιστούς πού ἐμπιστεύονται τή ζωή τους ὅλη καί τήν ἐλπίδα στόν Κύριο, ὅπως ἔσωσε τόν λαό Του στά Σοῦσα τῆς Περσίας καί τούς γλύτωσε ἀπό ὅλα τά κακά πού σχεδίαζαν πονηροί καί δόλιοι ἄνθρωποι νά τούς προξενήσουν.

ΣΥΝΘΗΜΑ
«καί ἔσωσε Κύριος τόν λαόν αὐτοῦ καί ἐρρύσατο Κύριος ἡμᾶς ἐκ πάντων τῶν κακῶν τούτων» (Ἐσθήρ ι΄ 3ζ΄)

ΥΓ. Τό θέμα αὐτό νά γίνει, κατά προτίμηση, τόν Ἰούνιο τοῦ 2025.