Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Εὐσεβίου Ματθοπούλου «Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ». Τό κείμενο εἶναι παρμένο ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τῶν ἐκδόσεων τῆς Ἀδελφότητος «ΖΩΗ» σέ ἁπλούστερη γλωσσική μορφή.
ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ
101. α) Ἡ δοξολογία.
Εἴπαμε προηγουμένως ὅτι τρία εἶναι τὰ εἴδη τῆς προσευχῆς, σύμφωνα μὲ τὰ ὁποῖα εἶναι ὑποχρεωμένος ὁ ἄνθρωπος νὰ προσεύχεται: Δοξολογία, εὐχαριστία καὶ δέηση.
Θὰ μιλήσουμε τώρα περισσότερο γιὰ καθένα ἀπὸ αὐτὰ τὰ τρία εἴδη. Ἔτσι ἀποκτώντας ὁ Χριστιανὸς σαφέστερη ἰδέα γι’ αὐτά, θὰ γνωρίζη νὰ προσεύχεται μὲ δικά του λόγια, ὅπως πρέπει καὶ ὅπως εἶναι εὐάρεστο στὸν Θεό.
Καὶ πρῶτα λέμε γιὰ τὴ δοξολογία.
Μὲ τὴ δοξολογία ὁ ἄνθρωπος, σκεπτόμενος ὅσο τοῦ εἶναι δυνατό, τὸ ὕψος τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς ἄπειρες τελειότητές Του, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ τὶς διαλαλῆ, ἀνυμνώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο καὶ δοξάζοντας τὸν Θεό.
Ἀναλογιζόμενος, γιὰ παράδειγμα, ὁ ἄνθρωπος τὴν ἄπειρη δύναμη τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὁποία δημιούργησε τὰ πάντα ἀπὸ τὸ μηδὲν καὶ τὰ ἐξουσιάζει, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ Τὸν ὑμνῆ καὶ νὰ Τὸν δοξάζη, ὡς παντοδύναμο Δημιουργό, Βασιλέα καὶ Κύριο τοῦ σύμπαντος. Ἀναλογιζόμενος ὅτι ὁ Θεὸς μὲ τὴν πανσοφία Του τακτοποίησε ἁρμονικά καὶ κανονικὰ τὰ πάντα καὶ μὲ τὴν πρόνοιά Του συντηρεῖ, κυβερνᾶ καὶ διευθύνει τὸ καθένα ἀπὸ αὐτὰ στὸν ἄριστο καὶ κάλλιστο σκοπό του, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ δοξάζη τὸν Θεό, ὡς πάνσοφο καὶ πανάγαθο προνοητή καὶ κυβερνήτη τοῦ κόσμου.
Ἀναλογιζόμενος ὅτι διαλαλοῦν τὸ μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ, ὄχι μόνο τὰ λογικὰ καὶ ἐλεύθερα ὄντα, οἱ ἄγγελοι, τὰ πνεύματα τῶν δικαίων καὶ οἱ ἄνθρωποι πάνω στὴ γῆ, ἀλλὰ καὶ ἡ μὴ λογικὴ κτίση, τὰ φυτά, τὰ δέντρα, τὰ ἄνθη, τὰ ἄπειρα σὲ πλῆθος ζῶα, τὰ πουλιὰ τοϋ οὐρανοῦ, τὰ ψάρια τῆς θάλασσας, ὁ ἀέρας, τὸ νερό, ἡ φωτιά, ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη, τὰ ἀναρίθμητα ἀστέρια καὶ γενικὰ ἡ παγκόσμια ἁρμονία καὶ κίνηση, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ ὑμνῆ καὶ νὰ δοξάζη τὸ ἄπειρο μεγαλεῖο καὶ τὴν τελειότητα τοῦ Θεοῦ.
