Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης ὀγδόντα χρόνων ἀπό τήν ὁσιακή κοίμηση τοῦ ἀειμνήστου Ἀρχιμανδρίτου Εὐσεβίου Ματθοπούλου, Γέροντος τῆς Ἀδελφότητός μας, δημοσιεύουμε σέ συνέχειες κομμάτια ἀπό τό κλασικό βιβλίο του «Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ». Τό κείμενο εἶναι παρμένο ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τῶν ἐκδόσεων τῆς Ἀδελφότητος «ΖΩΗ» σέ ἁπλούστερη γλωσσική μορφή.
27. Ποιὰ εἶναι ἡ αἰτία, γιὰ τὴν ὁποία τόσα ἔθνη βρίσκονται ἀκόμη μακριὰ ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο;
Ἀλλὰ ἴσως πῆ κάποιος: ἂν ὁ ἄνθρωπος, γιὰ νὰ πιστέψη στὸν Χριστό, πρέπει ὁ Ἴδιος ὁ Θεὸς νὰ τὸν καλέση καὶ νὰ τὸν προσελκύση, διαφορετικὰ εἶναι ἀδύνατο νὰ πιστέψη, τότε γιατί ὁ Θεὸς δὲν καλεῖ, δὲν προσελκύει, δὲν ὁδηγεῖ στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου τόσους λαούς, τόσα ἔθνη, ποὺ βρίσκονται ἀκόμη στὴν ἀπιστία καὶ στὴν πλάνη, μακριὰ ἀπὸ τὴ γνώση τοῦ Εὐαγγελίου;
Ὁ Θεός, ἐπειδὴ εἶναι ἀμερόληπτος καὶ γεμάτος ἀγαθότητα, εὐσπλαχνία, ἔλεος καὶ ἀγάπη, θέλει τὸ φωτισμὸ καὶ τὴ σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ἀνεξαιρέτως. Τὸ βεβαιώνει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον μὲ τὸν ἀπόστολο Παῦλο: «Ὅς (ὁ Θεός) πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α’ Τιμ. β’ 4).
Ἀλλά, ἂν καὶ θέλη ὁ Θεὸς τὴ σωτηρία ὅλων, ὅμως αὐτή ἡ σωτηρία δὲν ἐνεργεῖται, δὲν σώζεται ὁ ἄνθρωπος μὲ μόνη τὴ θέληση τοῦ Θεοῦ. Ἡ σωτηρία συντελεῖται ἀπὸ δυὸ παράγοντες. Τὴ θέληση τοῦ Θεοῦ ἀφενὸς καὶ τὴ θέληση τοῦ ἀνθρώπου ἀφετέρου. Ἂν λοιπὸν θέλη μόνο ὁ Θεός, ὅπως πραγματικὰ καὶ ἀληθινὰ θέλει, ὁ δὲ ἄνθρωπος δὲν θέλει, εἶναι ἐντελῶς ἀδύνατο νὰ ἔλθη ἡ σωτηρία.
Τί λοιπὸν συμβαίνει στοὺς λαοὺς καὶ στὰ ἔθνη ποῦ βρίσκονται στὴν ἀπιστία, μακριὰ ἀπὸ τὴν σώζουσα πίστη τοῦ Χριστοῦ; Ποιὰ εἶναι ἡ αἰτία τῆς ἀπιστίας τους;
Αἰτία νὰ μένουν μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό, εἶναι ὄχι ὁ Θεός, ἀλλὰ αὐτοὶ οἱ ἴδιοι, ποὺ δὲν ἔχουν διάθεση, οὔτε πρόθεση, οὔτε θέληση στὸ νὰ πιστέψουν στὸν Χριστό, νὰ ὑπακούσουν καὶ νὰ συμμορφωθοῦν πρὸς τὸ θέλημά Του. Διότι δὲν ὠφελεῖ τὸν ἄνθρωπο νὰ πιστέψη μόνο στὸν Χριστό, χωρὶς νὰ συμμορφωθῆ μὲ τὴ διδασκαλία καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου Του.
Ἀπὸ ποῦ μποροῦμε νὰ ἔχουμε βεβαιότητα γι’ αὐτό; Γιὰ τὸ ὅτι δηλαδὴ αὐτοὶ μόνοι εἶναι αἴτιοι τῆς ἀπιστίας τους; Ἀπὸ τὴ φανερὴ καὶ καθαρή ἀλήθεια ὅτι ὁ Θεός, μὲ τὴν ἄπειρη ἀγαθότητά Του καὶ ἀγάπη, θέλει τὴ σωτηρία κάθε ἀνθρώπου, χάριν τῆς ὁποίας παρέδωσε σὲ θάνατο σταυρικὸ Αὐτὸν τὸν Μονογενή Του Υἱό, «οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, λέει ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός, ὥστε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχη ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. γ’ 16).
Ἀφοῦ λοιπὸν εἶναι βέβαιο, χωρὶς καμία ἀμφιβολία, ὅτι ὁ Θεὸς θέλει τὴ σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων καὶ μπορεῖ ὡς παντοδύναμος νὰ κάνη τὰ πάντα, τί βγαίνει ἀπὸ αὐτὸ σὰν συμπέρασμα;
Τὸ συμπέρασμα εἶναι ὅτι, ἂν δὲν ἐνεργῆ μὲ τὰ κατάλληλα ὄργανά Του, στοὺς ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονται στὴν ἀπιστία καὶ στὴν πλάνη, γιὰ νὰ γνωρίσουν τὸν Χριστὸ καὶ τὸ Εὐαγγελιό Του, τὸ κάνει, γιὰ νὰ μὴν καταδικασθοῦν πιὸ βαριὰ τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως. Γνωρίζει ὡς παντογνώστης ὅτι δὲν θὰ πιστέψουν στὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ἡ κι ἂν πιστέψουν, δὲν θὰ συμμορφωθοῦν μὲ αὐτό. Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἀκούση τὸ Εὐαγγέλιο τῆς σωτηρίας καὶ δὲν πιστέψη ἤ κι ἂν πιστέψη, δὲν συμμορφωθῆ ὅμως μὲ αὐτό, ἐξάπαντος θὰ καταδικασθῆ.
Πρέπει ὅμως νὰ γνωρίζουμε καὶ τὸ ἑξῆς: Ἂν στὰ διάφορα ἔθνη, ποὺ ζοῦν μακριὰ ἀπὸ τὴν πίστη, ὑπάρχουν ἄνθρωποι καλοπροαίρετοι καὶ δεκτικοὶ στὸ νὰ πιστέψουν, συγχρόνως δὲ καὶ νὰ ὑπακούσουν καὶ νὰ συμμορφωθοῦν πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ, ὁ Θεὸς εἶναι ἀδύνατο νὰ τοὺς παραβλέψη. Ἡ ἀγαθὴ καὶ πάνσοφη πρόνοιά Του γνωρίζει καὶ μεταχειρίζεται διάφορους τρόπους καὶ κατάλληλα μέσα, γιὰ ν’ ἀκούσουν καὶ διδαχθοῦν τὸ Εὐαγγέλιο.
Ἀποδεικνύεται ἄρα καὶ ἀπὸ τὴν ἐπίδραση τοῦ Θεοῦ πάνω σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν πρόθεση νὰ πιστέψουν καὶ νὰ ὑπακούσουν στὸν Χριστό, ὅτι αἴτια τῆς ἀπιστίας τῶν λαῶν καὶ τῶν ἐθνῶν, ἐκείνων ποὺ βρίσκονται ἀκόμη στὴν πλάνη, εἶναι αὐτοί οἱ ἴδιοι, ποὺ δὲν ἔχουν πρόθεση νὰ πιστέψουν καὶ ὄχι ὁ Θεός.
