Ὁ Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός κοιμήθηκε τό 749 μ.Χ. Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης 1260 χρόνων ἀπό τήν Κοίμησή του δημοσιεύουμε σέ συνέχειες τό ἔργο του «Ἔκδοσις ἀκριβής Ὀρθοδόξου Πίστεως». Ἡ μετάφραση εἶναι τοῦ Ἀρχ.Δωροθέου Πάπαρη, καί εἶναι παρμένη ἀπό τήν ἰστοσελίδα www.phys.uoa.gr. Ἡ μετατροπή στό σύστημα πολυτονικῆς γραφῆς εἶναι δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 55(Α)
Γιά τή φύση καί διαφορά, τήν ἕνωση καί σάρκωση πού θεωρεῖται στό γένος καί στό ἄτομο, καί πῶς πρέπει νά ἐννοοῦμε «τή μία φύση τοῦ Θεοῦ Λόγου σαρκωμένη».
Ἡ φύση ἤ γίνεται ἀντιληπτή μέ ἁπλή παρατήρηση διότι δέν ὑφίσταται μόνη τῆς ἤ γενικά συνδέει αὐτές μέ ὅλες τίς ὁμοειδεῖς ὑποστάσεις• καί ὀνομάζεται φύση πού γίνεται ἀντιληπτή στό εἶδος, ἤ γενικά ἡ ἴδια μέ τήν πρόσληψη τῶν συμβεβηκότων σέ μία ὑπόσταση καί ὀνομάζεται φύση πού γίνεται ἀντιληπτή στό μεμονωμένο ἄτομο. Ὁ Θεός Λόγος, λοιπόν, σαρκώθηκε χωρίς νά προσλάβει φύση πού γίνεται ἀντιληπτή μέ ἁπλή παρατήρηση διότι αὐτό δέν εἶναι σάρκωση, ἀλλά ἀπάτη καί φαντασία σαρκώσεως– οὔτε (φύση) πού γίνεται ἀντιληπτή στό εἶδος διότι δέν προσέλαβε ὅλες τίς ὑποστάσεις–, ἀλλά ἀτομική φύση, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἴδια πού γίνεται ἀντιληπτή στό εἶδος διότι προσέλαβε ὅ,τι ἐκλεκτό ἀπό τό γένος μας ἡ ὁποία δέν ὑπῆρχε μόνη της οὔτε ἦταν προηγουμένως ἄτομο, καί στή συνέχεια τήν προσέλαβε, ἀλλά ἄρχισε νά ὑπάρχει στήν ὑπόστασή του.
Διότι ἡ ἴδια ἡ ὑπόσταση τοῦ Θεοῦ Λόγου ἔγινε ὑπόσταση μέ σάρκα, καί σχετικά μ’ αὐτό «ὁ Λόγος σαρκώθηκε», δηλαδή χωρίς μεταβολή, καί ἡ σάρκα ἔγινε Λόγος χωρίς μεταβολή, καί ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος• διότι ὁ Λόγος ἦταν Θεός καί ὁ ἄνθρωπος ἔγινε Θεός χάρη στήν ὑποστατική ἕνωση. Ἑπομένως, εἶναι τό ἴδιο νά πούμε φύση τοῦ Λόγου καί ἀτομική φύση• διότι δέν φανερώνει ἀποκλειστικά καί μόνο τό ἄτομο, δηλαδή τήν ὑπόσταση, οὔτε φανερώνει τό κοινό τῶν ὑποστάσεων, ἀλλά τήν κοινή φύση, ὅταν θεωρεῖται καί ἐξετάζεται σέ μία πό τίς ὑποστάσεις. Ἄλλο πρᾶγμα βέβαια εἶναι ἡ ἕνωση καί ἄλλο ἡ σάρκωση• διότι ἡ ἕνωση φανερώνει τή συνάφεια, ὄχι ὅμως σέ σχέση μέ ποιό πρᾶγμα ἔχει γίνει• ἡ σάρκωση πάλη ἤ ὁ ταυτόσημος ὅρος ἐνανθρώπηση, φανερώνει τή συνάφεια πρός τή σάρκα, δηλαδή πρός τόν ἄνθρωπο• ὅπως ἀκριβῶς καί τό πύρωμα τοῦ σίδερου δείχνει τήν ἕνωση μέ τή φωτιά. Ὁ ἴδιος, λοιπόν, ὁ μακάριος Κύριλλος στή δεύτερη ἐπιστολή του πρός τόν Σούκενσο, ἑρμηνεύοντας τή φράση «μία φύση τοῦ Θεοῦ Λόγου σαρκωμένη», λέει τά ἑξῆς: «Ἄν πούμε ὅτι ἡ φύση τοῦ Λόγου εἶναι μία καί σιωπήσουμε, χωρίς νά προσθέσουμε τό «σαρκωμένη», ἀπορρίπτοντας κατά κάποιο τρόπο τήν οἰκονομία (τῆς σωτηρίας), ἴσως ὁ λόγος δέν θά ἦταν ἀπαράδεκτος γι’ αὐτούς προσποιοῦνται ὅτι ρωτοῦν• ἐάν τό ὅλο πρόσωπο ἦταν μία φύση, πού ὑπάρχει ἡ τελειότητα στήν ἀνθρώπινη φύση; Ἤ πῶς ὑφίσταται ἡ φύση μας; Ἐπειδή ὅμως καί ἡ τελειότητα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καί ἡ φανέρωση τῆς οὐσίας μᾶς δηλώνεται μέ τόν ὄρο «σαρκωμένη», ἄς σταματήσουν αὐτοί πού στηρίζονται σέ καλαμένιο ραβδί».
