Ὁ Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός κοιμήθηκε τό 749 μ.Χ. Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης 1260 χρόνων ἀπό τήν Κοίμησή του δημοσιεύουμε σέ συνέχειες τό ἔργο του «Ἔκδοσις ἀκριβής Ὀρθοδόξου Πίστεως». Ἡ μετάφραση εἶναι τοῦ Ἀρχ.Δωροθέου Πάπαρη, καί εἶναι παρμένη ἀπό τήν ἰστοσελίδα www.phys.uoa.gr. Ἡ μετατροπή στό σύστημα πολυτονικῆς γραφῆς εἶναι δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 48 (Β)
Γιά τόν τρόπο τῆς ἀντιδόσεως
Ὅταν, λοιπόν, μιλᾶμε γιά τή θεία φύση, δέν ἀποδίδουμε σ’ αὐτήν τά χαρακτηριστικά της ἀνθρωπίνης φύσεως• δέν λέμε δηλαδή ὅτι ἡ θεία φύση εἶναι παθητή ἤ κτιστή• οὔτε πάλι ἀποδίδουμε στή σάρκα, δηλαδή στήν ἀνθρώπινη φύση, τά χαρακτηριστικά της θείας• δέν λέμε ὅτι ἡ σάρκα, δηλαδή ἡ ἀνθρώπινη φύση, εἶναι ἄκτιστη. Γιά τήν ὑπόσταση ὅμως, εἴτε τῆς δώσουμε ὄνομα καί ἀπό τίς δύο φύσεις εἴτε ἀπό τή μία, τῆς ἀποδίδουμε τά γνωρίσματα καί τῶν δύο φύσεων. Καί μάλιστα ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος εἶναι καί οἱ δύο φύσεις μαζί, λέγεται καί Θεός καί ἄνθρωπος, καί εἶναι καί κτιστός καί ἄκτιστος καί παθητός καί ἀπαθής. Καί ὅταν τόν καλοῦμε μέ τό ὄνομα τῆς μίας φύσεως καί τόν λέμε Υἱό τοῦ Θεοῦ ἤ Θεό, τότε δέχεται καί τά γνωρίσματα τῆς φύσεως πού συνυπάρχει, τῆς ἀνθρώπινης δηλαδή• λέγεται παθητός Θεός καί Κύριος της δόξης πού σταυρώθηκε, ὄχι βέβαια σάν Θεός ἀλλά καί σάν ἄνθρωπος ὁ ἴδιος. Ὅταν πάλι λέγεται ἄνθρωπος καί Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, δέχεται τά γνωρίσματα καί τή δόξα τῆς θείας φύσεως καί καλεῖται προαιώνιο παιδί καί ἄναρχος ἄνθρωπος, ὄχι βέβαια ἐπειδή ἦταν παιδί καί ἄνθρωπος, ἀλλά ἐπειδή, ἐνῷ εἶναι προαιώνιος Θεός, ἔγινε τελευταία παιδί. Καί ὁ τρόπος τῆς ἀντιδόσεως εἶναι ὁ ἀκόλουθος: καθεμία ἀπό τίς φύσεις ἀνταποδίδει στήν ἄλλη τά ἰδιαίτερα γνωρίσματά της, ἐπειδή ἔχουν τήν ἴδια ὑπόσταση καί ἀλληλοπεριχωροῦνται. Σύμφωνα μ’ αὐτά μπορούμενα πούμε γιά τό Χριστό: «Ὁ ἴδιος ὁ Θεός μᾶς φανερώθηκε στή γῆ καί συναναστράφηκε μέ τούς ἀνθρώπους»• καί ἀλλοῦ: «Ὁ ἄνθρωπος αὐτός εἶναι ἄκτιστος, ἀπαθής καί ἀπερίγραπτος».
