ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (23/4)

Σήμερα 23/4 εορτάζουν:

  • Άγιος Γεώργιος ο Μεγαλομάρτυς (κινητή εορτή)
  • Άγιος Γλυκέριος ο γεωργός
  • Άγιος Γεώργιος ο Κύπριος ο Νεομάρτυρας
  • Άγιος Ανατόλιος ο στρατηλάτης
  • Άγιος Πρωτολέων ο στρατηλάτης
  • Άγιος Αθανάσιος ο από μάγων
  • Άγιος Ουαλέριος ο Μάρτυρας
  • Άγιοι Δονάτος και Θερινός οι Μάρτυρες
  • Άγιος Λάζαρος ο Βοσκός από τη Βουλγαρία
  • Αγία Πολυχρονία
  • Όσιος Γεώργιος του Σενκούρσκ

Ὁ Ἅγιος Ἀνατόλιος ὁ Στρατηλάτης

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Πρωτολέων ὁ Στρατηλάτης

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ ἀπὸ μάγων

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Γλυκέριος ὁ γεωργός

Τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ ἀνέστησε τὸ βόδι μὲ θαυματουργικὸ τρόπο ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Μεγαλομάρτυρας καὶ ὅταν εἶδε στὴ συνέχεια καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἁγίου, πίστεψε στὸν Χριστὸ καὶ μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Οὐαλέριος

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Οἱ Ἅγιοι Δονᾶτος καὶ Θερινός

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Κύπριος

Ἦταν ὡραῖος νέος καὶ ἄνθρωπος ἀρετῆς, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴν Κύπρο. Ἀπὸ τὴν Κύπρο ἀναχώρησε καὶ ἦλθε στὴν Πτολεμαΐδα (τῆς Παλαιστίνης), ὅπου ὑπηρετοῦσε κοντὰ σ΄ ἕναν εὐρωπαῖο Πρόξενο. Ὁ Γεώργιος, πήγαινε συχνὰ στὸ σπίτι μίας φτωχῆς μωαμεθανίδας γυναίκας, ποὺ εἶχε μία νεαρὴ κόρη, καὶ ἀγόραζε αὐγὰ γιὰ τὸν ἀφέντη του. Οἱ τούρκισσες γειτόνισσες τῆς γυναίκας αὐτῆς, οἱ ὁποίες διέθεταν αὐγὰ γιὰ πώληση, ἀποφάσισαν νὰ ἐξοντώσουν τὸν Γεώργιο, διότι δὲν ἀγόραζε αὐγὰ ἀπὸ αὐτές. Κάποια μέρα λοιπόν, ὅλες μαζὶ συκοφάντησαν ὅτι εἶχε ἀθέμιτες σχέσεις μὲ τὴνμουσουλμανίδα κόρη. Ἔτσι ὁ Γεώργιος, διαμαρτυρόμενος γιὰ τὴν ψευδὴ κατηγορία, ὁδηγήθηκε βίαια στὸν Ἱεροδικαστή, ὁ ὁποῖος προσπάθησε νὰ τὸν πείσει νὰ δεχθεῖ τὴν μουσουλμανικὴ θρησκεία, γιὰ ν΄ ἀποφύγει τὴν τιμωρία. Παρὰ τὶς προσπάθειες τοῦ κριτῆ καὶ τὶς φοβέρες τοῦ ὄχλου, ὁ νεομάρτυρας παρέμεινε ἀμετάθετος στὴ χριστιανική του πίστη. Τότε ὁ κριτὴς καταδίκασε τὸν Γεώργιο σὲ θάνατο. Ὅταν οἱ Τοῦρκοι βγῆκαν ἀπὸ τὸ τζαμί, ἡμέρα Παρασκευὴ 25 Ἀπριλίου 1752, κατὰ τὴν ὁποία εἶχε ὁρισθεῖ τὸ μαρτύριό του, τὸν ὁδήγησαν σὲ τόπο κοντὰ στὴ θάλασσα καὶ πρὶν τὸν ἐκτελέσουν, προσπαθοῦσαν μὲ κολακεῖες καὶ ὑποσχέσεις νὰ ἐπιτύχουν τὸν ἐξισλαμισμό του. Μπροστὰ ὅμως στὴν ἀμετάθετη γνώμη τοῦ γενναίου μάρτυρα, οἱ Τοῦρκοι τὸν πυροβόλησαν καὶ κατόπιν ὅρμησαν καὶ διαμέλισαν τὸ σῶμα του. Τότε συνέβη αἰφνίδια θύελλα, ποὺ συντάραξε τὴν θάλασσα, τῆς ὁποίας τὰ κύματα ἔφθασαν μέχρι τοῦ σημείου ποὺ βρισκόταν τὸ λείψανο. Τότε οἱ Τοῦρκοι φοβήθηκαν καὶ ἀπομακρύνθηκαν, οἱ δὲ Χριστιανοί, ἀφοῦ παρέλαβαν τὸ ἅγιο λείψανο, τὸ ἐνταφίασαν στὸ ναὸ τῆς Πτολεμαΐδας. Στὶς 13 Ἀπριλίου 1967 τὰ λείψανα τοῦ νεομάρτυρα αὐτοῦ μεταφέρθηκαν, μὲ τιμὲς ἀπὸ τὴν Πτολεμαΐδα στὴ Λευκωσία τῆς Κύπρου καὶ τοποθετήθηκαν στὸν καθεδρικὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου.

Ὁ Ἅγιος Λάζαρος ὁ Βοσκὸς ἀπὸ τὴν Βουλγαρία

Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη Κάμπροβα τῆς Βουλγαρίας καὶ ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς ὀρθοδόξους χριστιανούς. Ἀναχώρησε ἀπὸ τὴν Βουλγαρία καὶ ἦλθε στὴν πόλη Σῶμα, κοντὰ στὴν Πέργαμο καὶ ἔγινε βοσκὸς προβάτων. Κάποια μέρα ποὺ ἔβοσκε τὰ πρόβατά του ὁ Λάζαρος, ἀποκοιμήθηκε καὶ κατὰ τύχη ἐκείνη τὴν ὥρα περνοῦσε κάποια Ὀθωμανίδα, κατὰ τῆς ὁποίας ἐπιτέθηκε ὁ σκύλος τοῦ κοπαδιοῦ καὶ ἔσχισε λίγο τὰ ῥοῦχα της. Ἡ Ὀθωμανίδα αὐτή, ὅταν γύρισε στὸ σπίτι της, συκοφάντησε τὸν Λάζαρο στὸν ἄντρα της ὅτι δῆθεν τὴν βίασε. Ἐξοργισμένος ὁ μωαμεθανός, πῆγε στὴ στάνη καὶ βρῆκε κάποιον σύντροφο τοῦ Λαζάρου, ποὺ τὸν τραυμάτισε. Ὅταν ὁ Ὀθωμανὸς πληροφορήθηκε ὅτι αὐτὸς ποὺ τραυμάτισε δὲν ἦταν ὁ Λάζαρος φοβήθηκε τὰ ἐπακόλουθα τῆς ἀθῳότητας τοῦ τραυματισμένου καὶ ἔπεισε τοὺς συγγενεῖς τῆς συζύγου του νὰ ζητήσουν τὴν τιμωρία τοῦ Λαζάρου ἀπὸ τὸν ἀγά. Ἔτσι ὁ Λάζαρος συνελήφθη, ὁδηγήθηκε στὸν ἀγὰ καὶ φυλακίστηκε στὶς 7 Ἀπριλίου 1802. Κατὰ τὴν δίκη ἀποδείχθηκε ἡ ἀθῳότητα τοῦ Λαζάρου καὶ οἱ συγγενεῖς της Ὀθωμανίδας ὑποσχέθηκαν 1000 γρόσια στὸν ἀγά, σὲ περίπτωση ποὺ αὐτὸς θὰ ἐπιτύγχανε τὸν ἐξισλαμισμὸ ἢ τὸν θάνατο τοῦ μάρτυρα. Τότε ὁ ἀγὰς ὑπέβαλε σὲ φρικτὰ βασανιστήρια τὸν Λάζαρο, ἀφοῦ κατέκαψε ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματός του, ἀκόμα καὶ αὐτὴ τὴν γλῶσσα του. Οἱ πόνοι ἀπὸ τὰ βάρβαρα βασανιστήρια ἦταν ἀνυπόφοροι, ἀλλὰ δὲν στάθηκαν ἱκανοὶ νὰ κάμψουν τὸ φρόνημα τοῦ Λαζάρου. Ἔτσι στὶς 23 Ἀπριλίου 1802 ἀπαγχονίστηκε καὶ ἔτσι ἔλαβε τὸ ἔνδοξο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου, σὲ ἡλικία 28 χρονῶν. Ἀκολουθία τοῦ νεομάρτυρα αὐτοῦ, συνέταξε ὁ Ἱερομόναχος Νικηφόρος ὁ Χίος.

Ἡ ἁγία μάρτυς Πολυχρονία

Στὸ Ἁγιολόγιο τῆς ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας τιμημένη θέση ἔχουν καὶ ὀνόματα γυναικῶν κάθε ἡλικίας, ἀπὸ τὴν παιδικὴ καὶ ἐφηβικὴ ἕως τὴν ὥριμη καὶ τὴ γεροντικὴ ἡλικία. Γυναῖκες ποὺ μαρτύρησαν ἢ ἀσκήτεψαν γιὰ τὸν Κύριο καὶ Θεό μας καὶ ἔλαμψαν μὲ τὴ ζωή τους καὶ φανέρωσαν «φῶς Χριστοῦ» στὴν ἐποχή τους, ἀφήνοντας ἔκπληκτους τοὺς πολέμιους ἀρνητὲς τοῦ Εὐαγγελίου.

Ἀνάμεσα στὰ τιμημένα γυναικεῖα ὀνόματα ξεχωριστὴ θέση ἔχουν καὶ ὀνόματα ἁγίων μητέρων, ποὺ ἀξιώθηκαν νὰ ἀναθρέψουν τὰ παιδιά τους «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου» καὶ νὰ τὰ ἐμπνεύσουν νὰ γίνουν μάρτυρες καὶ ὁμολογητὲς τῆς Πίστεώς μας.

Στὶς 23 Ἀπριλίου ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μαζὶ μὲ τὸν ἔνδοξο ἅγιο μεγαλομάρτυρα Γεώργιο τὸν Τροπαιοφόρο ἑορτάζει καὶ τὴ μάρτυρα μητέρα του, τὴν ἁγία Πολυχρονία! Πολυχρονία! Μιὰ γυναίκα ἀπὸ φημισμένο ἀρχοντικὸ γένος τῆς Καππαδοκίας. Μὲ πατρίδα τὴ Λύδδα (Διόσπολη) τῆς Παλαιστίνης. Δὲν θαμπώθηκε ἀπὸ τὰ ἐπίγεια πλούτη της οὔτε ἀγάπησε τὶς ματαιότητες τοῦ φθαρτοῦ κόσμου. Ἐπέλεξε τὸν σεμνὸ καὶ ἔντιμο οἰκογενειακὸ βίο μὲ σύζυγο τὸν συγκλητικὸ Γερόντιο τὸν Στρατηλάτη, ὁ ὁποῖος ἀρχικὰ ἦταν εἰδωλολάτρης.

Τὸ μικρό τους παιδὶ ἡ Πολυχρονία τὸ βάπτισε κρυφὰ σ’ ἕνα μοναστήρι τῆς περιοχῆς τῆς Ἀρμενίας καὶ τὸ ὀνόμασε Γεώργιο, τὴν ἐποχὴ ποὺ ἄρχισε νὰ πνέει ἰσχυρὸς ὁ ἄνεμος τοῦ σκληροῦ διωγμοῦ τοῦ Διοκλητιανοῦ.

Τὰ χριστιανικά της καθήκοντα ἡ πιστὴ σύζυγος καὶ μητέρα τὰ ἀσκοῦσε μὲ ἀκρίβεια καὶ σύνεση. Ἡ ψυχή της ἦταν πλημμυρισμένη ἀπὸ βαθιὰ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό! Μελετοῦσε τὶς Ἅγιες Γραφές, προσευχόταν μὲ δυνατὴ πίστη, νήστευε… Μὲ τὴν καλοσύνη καὶ τὴν πραότητά της μετάγγιζε στὸν εἰδωλολάτρη σύζυγό της τὴν εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔτσι αὐτὸς σύντομα μεταστράφηκε στὸ χριστιανισμό.

Λίγο ἀργότερα ὁ Κύριος κάλεσε κοντά Του τὸν Γερόντιο, ἀφήνοντας στὰ χέρια τῆς πιστῆς συζύγου του τὸν Γεώργιο σὲ ἡλικία τότε μόλις 10 ἐτῶν.

Ἡ πονεμένη χήρα Πολυχρονία συνέχισε τώρα μὲ περισσότερη ἐπιμέλεια νὰ σταλάζει στὴν ψυχὴ τοῦ μονάκριβου παιδιοῦ της τὴν οὐράνια διδασκαλία τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Σμίλευε μὲ τὴ σμίλη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἕνα χαρακτήρα ἀκέραιο καὶ εἰλικρινή. Καὶ ὅσο περνοῦσαν τὰ χρόνια, ἕναν πόθο εἶχε γιὰ τὸν γυιό της: νὰ μὴν καταστραφεῖ ἡ εὐγένεια τῆς ψυχῆς του, νὰ μὴ χαθεῖ ἡ πίστη του, νὰ μὴν ἀφομοιωθεῖ ἀπὸ τὸ ρεῦμα τῆς ἀποστασίας τῆς ἐποχῆς του. Καὶ ἐνῶ ἄγρυπνα τὸν συμβούλευε, τοῦ παρεῖχε παράλληλα καὶ δυνατὸ πρότυπο ζωῆς μιᾶς μητέρας χριστιανῆς, ποὺ ἀγαπᾶ μὲ σωστὴ ἀγάπη, ποὺ ξέρει νὰ ἐπιπλήττει στοργικά, νὰ στηρίζει ἀληθινά, νὰ οἰκοδομεῖ ὑπεύθυνα καὶ νά… θυσιάζεται. Ἔβλεπε ἡ Πολυχρονία τὸν γυιό της. Καὶ χαιρόταν καὶ δόξαζε τὸν Θεό, γιατὶ στὴν ἄνοιξη τῆς ζωῆς του ἀνθοφοροῦσε πλούσιες ἀρετές. Ἦταν ὡραῖος, εὐγενής, γενναῖος, μὲ σύνολο ζηλευτῶν χαρισμάτων!

Ὅλα αὐτὰ τὸν ἔκαναν σύντομα νὰ ἑλκύσει τὴν εὔνοια τοῦ Διοκλητιανοῦ καὶ νὰ διακριθεῖ καὶ νὰ διαπρέψει. Σὲ ἡλικία 18 ἐτῶν ὁ Γεώργιος κατεῖχε τὸ ἀξίωμα ὄχι μόνο τοῦ Τριβούνου ἀλλὰ καὶ τοῦ Δούκα (Διοικητοῦ) στὸ Τάγμα τῶν Ἀνικιώρων τῆς αὐτοκρατορικῆς αὐλῆς. Μὲ τὸ γενναῖο ἀλλὰ καὶ σεμνὸ χριστιανικό του ἦθος ὁδήγησε στὴ χριστιανικὴ πίστη 11 ἀνώτατους ἀξιωματικοὺς καὶ τὴ βασίλισσα Ἀλεξάνδρα, σύζυγο τοῦ Διοκλητιανοῦ, μαζὶ μὲ τοὺς τρεῖς ὑπηρέτες της.

Ὅλα αὐτὰ βέβαια ἐξαγρίωσαν τὸν σκληρὸ τύραννο. Καὶ ἄρχισαν ἀνακρίσεις καὶ βασανιστήρια, ποὺ κράτησαν πάνω ἀπὸ δύο χρόνια. Ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα κοντὰ στὸν Γεώργιο συμπαραστεκόταν μυστικὰ ἡ μητέρα του Πολυχρονία. Μὲ τὰ φλογερά της λόγια τὸν ἐνθάρρυνε νὰ μὴ δειλιάσει. Καὶ μὲ τὴν εὐλάβειά της πρὸς τὸν Θεὸ τὸν συγκινοῦσε καὶ τὸν στερέωνε στὴν πίστη. Τόσο στὴ σκοτεινὴ φυλακὴ ὅσο καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν μαρτυρίων ἡ πιστὴ μητέρα Πολυχρονία φρόντιζε γιὰ τὴ θεία Κοινωνία τοῦ παιδιοῦ της!…

Ὅμως οἱ κινήσεις της φανερώθηκαν. Τὴν εἶδαν τὰ μάτια τοῦ φοβεροῦ διώκτη Διοκλητιανοῦ καὶ τὴν ἀναζήτησε: «Ποιὰ εἶναι αὐτὴ ἡ τολμηρὴ γυναίκα; Τί θέλει; Τί ρόλο παίζει;». Ἡ Πολυχρονία παραδόθηκε καὶ ἄτρομα ἔδωσε ἀπάντηση στὴν ἀπορία τοῦ βασιλιᾶ: «Μὲ λένε Πολυχρονία», τοῦ εἶπε, «καὶ εἶμαι χριστιανή, ὅπως καὶ ὁ γυιός μου ὁ Γεώργιος. Μάταια νομίζεις ὅτι τὸν τιμωρεῖς. Αὐτὸς στεφανώνεται μὲ μεγάλη δόξα ἀπὸ τὸν βασιλέα μας Χριστό!».

Ἡ μικρὴ αὐτὴ ὁμολογία ἦταν ἀρκετὴ γιὰ νὰ συλληφθεῖ καὶ νὰ βασανισθεῖ σκληρὰ ἡ πιστὴ Πολυχρονία. Τὴν κρέμασαν στὸ ξύλο. Τῆς ἔσχισαν τὶς σάρκες μὲ αἰχμηρὰ σίδερα, τόσο πολύ, ὥστε φάνηκαν τὰ σπλάχνα της. Καψάλισαν μετὰ οἱ ἄνομοι μὲ λαμπάδες ἀναμμένες τὶς ἀνοιχτὲς πληγές της. Στὴ συνέχεια τῆς φόρεσαν πυρακτωμένα ὑποδήματα… Καὶ αὐτή, ἀσάλευτη, γενναία, ἡρωική…, ἄντεχε, ὑπέμενε, προσευχόταν καὶ χαιρόταν. Μέχρι τὴ στιγμή, τὴ μεγάλη στιγμὴ ποὺ ἡ ψυχή της φτερούγισε ἐλεύθερα πρὸς τὴ μοναδική της ἀγάπη, τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό! Μαρτύρησε τὴν ἴδια ἡμέρα ποὺ μαρτύρησε καὶ ὁ γυιός της.

Ὁ Γεώργιος πρὶν παραδώσει τὴν ψυχή του στὸν Κύριο εἶχε δώσει ἐντολὴ στὸν ἔμπιστο ὑπηρέτη του Πασικράτη νὰ τὸν θάψει μαζὶ μὲ τὴ μητέρα του στὴ Λύδδα τῆς Παλαιστίνης. Στὰ χώματα ἐκεῖνα ἀναπαύονταν εὐτυχισμένοι μαζί, μητέρα καὶ γυιός, μέχρι τὴν ἐποχὴ τῶν Σταυροφόρων, κατὰ τὴν ὁποία οἱ Λατίνοι ἀπέσπασαν τὰ ἱερὰ λείψανα τῆς ἁγίας Πολυχρονίας καὶ τὰ μετέφεραν στὴ Δύση.

Κάθε εὐλαβὴς προσκυνητὴς περιδιαβαίνοντας τὰ μνημεῖα τῶν Ἐκκλησιῶν στὴν ἁγιοτόκο Καππαδοκία μένει ἔκθαμβος ἀπὸ τὶς ἁγιογραφίες μὲ τὰ μαρτύρια τοῦ ἁγίου Γεωργίου καὶ τῆς μητέρας του Πολυχρονίας.

Εἴθε μὲ τὶς πρεσβεῖες τῆς ἁγίας Πολυχρονίας νὰ ἀναδεικνύονται στὶς μέρες μας μητέρες, ποὺ ὄχι μόνο νὰ γεννοῦν παιδιά, ἀλλὰ καὶ νὰ τὰ ἀναγεννοῦν ἐν Χριστῷ καὶ νὰ τὰ «προπονοῦν» γιὰ νὰ γίνουν ἅγιοι.

Ὁ Ἅγιος Γεώργιος τοῦ Σενκοὺρκ (Ῥῶσος)

Διὰ Χριστὸν σαλός.